مطلع الفجر/وقتي صحبت از افت تحصيلي ميشود، منظور تكرار پايه تحصيلي در يك دوره و ترك تحصيل پيش از پايان دوره است، به عبارت ديگر افت تحصيلي شامل جنبههاي مختلف شكست تحصيلي، چون غيبت مطلق از مدرسه، ترك تحصيل قبل از موعد مقرر، تكرار پايه تحصيلي، نسبت ميان سنوات تحصيلي دانشآموز و سالهاي مقرر آموزش و كيفيت نازل تحصيلات ميشود. منظور از افت تحصيلي كاهش عملكرد تحصيلي و درسي دانشآموز از سطح رضايتبخش به سطح نامطلوب است.
مباني روانشناختي افت تحصيلي:
شرايط اجتماعي و اقتصادي: كودكاني كه والدين آنها از قدرت اقتصادي- اجتماعي پايينتري برخوردارند و خانوادههاي آنها با محروميتهاي اقتصادي مواجه ميباشند، افت تحصيلي بيشتري دارند. همچنين در هر جامعهاي كه ديكتاتوري، وحشت و ناامني حاكم باشد، كودكان دچار افت تحصيلي ميشوند.
شرايط آموزشي و امكانات مطلوب تحصيلي:
در صورتي كه از حواس مختلف انسان براي يادگيري استفاده شود، مسلماً يادگيري راحتتر و عميقتر صورت ميگيرد و شرايط و امكانات آموزشي به تحقق اين امر كمك شاياني ميكند. عدم امكانات مطلوب تحصيلي و شرايط آموزشي معمولا عواملي هستند كه در ايجاد افت تحصيلي دخيل ميباشند. امكاناتي از قبيل مدرسه، كلاس، كتابهاي درسي مناسب و بهرهمندي از معلمان باسواد و كارآمد، همه از عواملياند كه از پيدايش افت تحصيلي پيشگيري ميكنند.
شرايط فيزيولوژيك يادگيرنده: معمولاً شرايط فيزيولوژيك دانشآموزان در مدارس ما مورد غفلت قرار ميگيرند، بعضيها دچار ضعف شنوايي هستند (حدوددو درصد سخت شنواهستند). بعضي ضعف بينايي دارند.
*شرايط رواني - حركتي:
مانند دانشآموزاني كه مبتلا به صرع ميباشند (حدود دودرصد دانشآموزان مدارس ما صرع دارند.) يا دانشآموزاني كه دچار لكنت زبان هستند، از آنجا كه نميتوانند افكار خود را بازگو كنند، دائماً در فشار رواني، اضطراب و تنش به سر ميبرند. گروه ديگر دانشآموزاني هستند كه به فلج مغزي دچار هستند. اين قبيل كودكان لزوماً عقبمانده نيستند بلكه برخي از آنها تيزهوش نيز هستند و افت تحصيلي آنها به اين دليل است كه فاقد حركت هستند.
سازشنايافتگي رفتاري: كودكاني كه به ناسازگاري عاطفي مبتلا هستند، از نظر رفتاري با محيط سازش ندارند و از يك تعامل بين فردي به نحو مطلوب برخوردار نيستند. نود ونه درصد از اين كودكان در مدارس چون سازگاري با خود و محيط ندارند، افت تحصيلي بيشتري دارند. به طور كلي رفتارهايي از قبيل(بيش فعالي، بي توجهي، كمرويي، در خود فروماندگي و پرخاشگري همه تحت عنوان سازش نايافتگي رفتاري خوانده ميشوند و در ايجاد افت تحصيلي موثرند.
** شرايط عاطفي و رواني:
شايد بتوان گفت اين مورد در كشور ما عامل اصلي افت تحصيلي ميباشد. همواره سخن بر سر اين است كه ميان ظرفيت بالقوه كودكان و آنچه انجام ميدهند، فاصلهاي وجود دارد. امروزه روانشناسان معتقدند نبايد صرفاً به دنبال سنجش هوش كودكان بود بلكه بايد ظرفيت يادگيري آنها را به دست آورد، زيرا همواره ظرفيت يادگيري بچهها بسيار بيشتر از آن است كه ميآموزند.
عمدهترين دلایل افت تحصيلي
* عوامل فردي: شامل هوش، توجه و دقت، انگيزه، هيجانات و آشفتگيهاي عاطفي و نارسائيهاي جسمي.
*عوامل خانوادگي: شامل روابط خانوادگي، فقر مالي و اقتصادي، فقر فرهنگي والدين، فقدان والدين يا والد.
* علل آموزشي مدرسه: شامل شيوه تدريس معلم، برنامه درسي مدرسه، پيشداوري معلم، شرايط فيزيكي كلاس، ارزيابيهاي نادرست معلمان از عملكرد دانشآموزان، پايين بودن نسبت معلم به دانشآموزان، كمبود معلم مجرب، آموزشديده و علاقهمند به تدريس و تحت پوشش قرار نگرفتن دانشآموزان واجبالتعليم.
راههاي كاهش افت تحصيلي
الف: برنامههاي درازمدت يا بنيادي: اين برنامهها تدابير زيربنايي است كه يك سياست كلي را در نظام آموزشي ميطلبد. برخي از جزييات اين روشها عبارتند از:
1- تجديد نظر در نظام ارزشيابي.
2- كاهش تعداد دانشآموزان هر كلاس.
3- ارزيابي هوشي دانشآموزان قبل از دبستان.
5- فراهم كردن امكانات آموزش و پرورش.
ب: برنامههاي كوتاه مدت: جزئيات اين برنامهها به شرح زير است:
1- تهيه به موقع كتابهاي درسي و فراهم آوردن وسايل كمك آموزشي.
2- همكاري نزديك اولياء مدرسه و والدين.
3- ارزيابي عملكرد معلمان و تشويق معلمان كارآمد.
4- تقويت انگيزههاي دروني دانشآموزان.
همچنين تغيير در نگرشهاي آموزشي معلمان، تغيير در سبكهاي مديريت مدارس، نوآوري در روشهاي تدريس، اصلاح فرآيند ياددهي- يادگيري و توجه به مشاركت مردمي ميتواند در كاهش مسائل آموزش و پرورش به ويژه افت تحصيلي مثمر ثمر باشد.
همچنين براي كاهش افت تحصيلي علاوه بر راههاي درون سازماني به راههاي برون سازماني نيز نياز است.
خسارتهاي ناشي از افت تحصيلي:
*هزينههاي تحميلشده به دولت كه شامل:
* اتلاف هزينههاي جاري اداره موسسات آموزشي توسط دولت.
* اتلاف سرمايهگذاريهاي ثابت براي احداث و تجهيز فضاهاي آموزشي و پرورشي.
*هزينههاي تحميلشده بر خانواده شامل:
* اتلاف هزينههاي مستقيم خانواده مثل پرداخت حق ثبتنام، هزينه لوازمالتحرير.
* اتلاف هزينههاي حمل و نقل، ارتباطات براي رفت و آمد دانشآموزان به مدرسه.
*خسارتهاي وارده به دانشآموزان شكست خورده شامل:
* هزينه فرصت از دست رفته بر اثر ديرتر راه يافتن به بازار كار.
* خسارتهاي ديگري كه بر فرد وارد ميشود مثل هزينه واقعي سرخوردگي، احساس حقارت و بيكفايتي و خودپنداري منفي.
به نظر ميرسد كه بعد رواني اجتماعي خسارتها كه به دانشآموز و خانواده او وارد ميشود، بهمراتب ضربات رواني جديتري نسبت به بعد مادي خانواده بر فرد تحميل ميكند و متأسفانه جبران زخمهاي شكست تحصيلي بهكندي انجام ميشود.
جلوگیری از افت تحصیلی دانش آموزان
مطلع الفجر:افت تحصيلي يعني دانشآموز در هنگام تحصيل بعد از يك دوره موفقيت تحصيلي يا متوسط، بهتدريج ظرفيت يادگيري او كاهش يافته و يا تكرار پايه تحصيلي داشته باشد.
آخرین مطالب
- ■امام جمعه گیلان غرب: وحدت ملی و حمایت از دولت، اولویت امروز کشور
- ■بسیج، ستون صلابت ایران
- ■آغاز کارزار "محله کرامت" در شهرک شهید رجایی گیلانغرب / مسئولان پای دردِ دل مردم نشستند+عکس
- ■تأکید بر حمایتمحوری و رفع موانع تولید در صنعت پودر بیتومین در گیلانغرب+عکس
- ■بسیج؛ الگوی مردمباوری و اقتدار ملی در گیلانغرب / اعلام برنامههای هفته بسیج ۱۴۰۴
- ■ضرورت توجه استاندار کرمانشاه به انفعال توسعه در گیلانغرب
- ■3 کشته و مصدوم در حاثه رانندگی محور گیلانغرب به قصرشیرین+عکس
- ■افتتاح پایگاه جدید فوریتهای پزشکی چشمهخانی گواور گامی مؤثر در توسعه عدالت سلامت است
- ■ملت ایران هرگز زیر بار استکبار نخواهد رفت+عکس
- ■روایتی رسانهای از شکوه حضور مردم گیلانغرب در راهپیمایی ۱۳ آبان و روز دانشآموز

نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد