مطلع الفجر09:13 - 1401/09/29
گیلانغرب و مردم مقاوم آن در دفاع مقدس

شهید دادند، اما دیارشان را ترک نکردند

گیلانغرب یکی از شهر‌های مرزی استان کرمانشاه است که به‌رغم نزدیکی به مرز‌های عراق، به جهت مقاومت مردمش به تصرف نیرو‌های دشمن درنیامد.

به گزارش مطلع الفجر ،گیلانغرب یکی از شهر‌های مرزی استان کرمانشاه است که به‌رغم نزدیکی به مرز‌های عراق، به جهت مقاومت مردمش به تصرف نیرو‌های دشمن درنیامد. اگر شما هم به این شهر سفر کنید، با مردمی روبه‌رو می‌شوید که هنوز فرهنگ عشایری خود را حفظ کرده‌اند. همین فرهنگ عشایری باعث می‌شود تا آن‌ها در تاریخ‌شان در برابر یورش بیگانگان، چهره‌ای مقاوم و خستگی‌ناپذیر از خود نشان بدهند. 

 پایتخت ایل کلهر
 

 

 غلامحسین بهبودی*  /گیلانغرب در جنوب شرق استان کرمانشاه به پایتخت ایل کلهر مشهور است. کلهر از ایل‌های قدیمی و نامدار ایرانی است که همواره دوشادوش دیگر مردم این سرزمین، از کیان و آب و خاک این مرز و بوم دفاع کرده‌اند. اغلب مردم گیلانغرب به‌رغم یکجانشینی، پیشینه‌ای عشایری دارند. آن‌ها هنوز برخی از رسوم خود را حفظ کرده‌اند. به عنوان نمونه هنگام عصر یا غروب خورشید، در خانه‌ها را باز می‌کنند و به یاد زندگی در دشت و دمن، به محیط باز پیرامون نگاه می‌کنند. یا دیگر رسوم عشایری را در دیگر مناسبت‌ها همچنان رعایت می‌کنند. 

 گیلانغرب در دفاع مقدس
 

بعد از هجوم دشمن به کشورمان، عراق که از ۱۶ شهریورماه ۱۳۵۹ منطقه خانلیلی را به اشغال درآورده بود. از همان جا اقدام به پیشروی به سوی شهر گیلانغرب کرد. در واقع اگر بعثی‌ها می‌خواستند از مرز خسروی به سمت گیلانغرب بروند، بیش ۵۰ کیلومتر راه داشتند، اما با اشغال خانلیلی پیش از شروع جنگ، آن‌ها توانستند طول این مسیر را به نصف برسانند؛ لذا وقتی در ۳۱ شهریورماه جنگ رسماً آغاز شد، واحد‌های مکانیزه و پیاده دشمن از همین مسیر میانبر به سمت گیلانغرب پیش راندند. آن‌ها تا حومه شهر آمدند، اما آنجا با رزمندگان و مردم بومی منطقه که اغلب از ایل کلهر و عشایر بودند رو‌به‌رو شدند. این مردم سلحشور چنان مقاومتی در برابر دشمن انجام دادند که بعثی‌ها ناچار شدند از تصرف شهر دست بردارند و به ارتفاعات اطراف بروند. 

 عشایر کمک حال فرماندهان
 

یکی از مُحسنات ورود نیرو‌های عشایری به جرگه رزمندگان دفاع مقدس، آشنایی آن‌ها با مناطق عملیاتی غرب کشور بود. وقتی فرماندهانی از ارتش و سپاه می‌خواستند عملیات مطلع الفجر یا دیگر عملیات دفاع مقدس در این منطقه را طرح‌ریزی کنند، از نیرو‌های شناسایی عشایری استفاده می‌کردند. این نیرو‌ها به جهت آشنایی‌شان با منطقه، به راحتی می‌توانستند به عقبه دشمن نفوذ کنند و اطلاعاتی از میزان و تعداد آن‌ها و همین طور موانعی که در منطقه ایجاد کرده بودند کسب کنند و این اطلاعات را به فرماندهان ارائه بدهند. 

 فرهنگ ایستادگی

یک نقطه حائز اهمیت در بحث حضور عشایر در دفاع مقدس این است که آن‌ها حتی در سخت‌ترین شرایط نیز حاضر به ترک دیارشان نمی‌شدند. در نواحی جنوبی کشورمان و شهر‌هایی که در دید و تیر مستقیم دشمن بودند یا امکان اشغال‌شان می‌رفت، مردم این مناطق خانه‌های خود را ترک کردند و به شهر‌های بزرگی، چون تهران یا اصفهان مهاجرت کردند. اما این موضوع در خصوص عشایر صدق نمی‌کرد.

 در ماجرای هجوم دشمن به گیلانغرب و همین طور ماه‌ها قرار داشتن این شهر در دید و تیر مستقیم دشمن، مردم شهر که عمده‌شان فرهنگ عشایری داشتند، نهایتاً به حومه شهر عقب نشستند و آنجا سنگر‌هایی ساختند. همین طور زنان و کودکان‌شان را در چادر‌هایی که روی کوه‌ها دایر شده بود، اسکان دادند، اما هرگز دیار آبا و اجدادی‌شان را ترک نکردند.