حقیقتاً اگر کسی پای به گیلانغرب گذارد به لحاظ طبیعت بکر وچشم نوازآن حتما زبان به تحسین زیبایهای این خطه میگشاید.
بی شک میتوان گیلانغرب را تابلوی ارزشمند از تنوع آب وهوایی دارد درختان بلوط تفرجگاه ناودار ،گلین ،مل ینه ،داربادام و شالیزارهای دشت دیره ، آبشار زیبای تنگ گلم در ویژنان ودشت سرسبز وهمیشه بهاری گیلان این شهرستان را بعنوان نگین غرب کشور تبدیل کرده است
آن هنگام که گلهای شقایق بهاری در مناطق گرمسیری این شهرستان از جمله شیاه کوه ،زله زرد رویده است برف کوهای قلاجه وچله داربادام را سفید پوش کرده که چنیین تنوع آب وهوایی در کمتر شهرستانی در کشورمان بوِیژه درغرب کشور وجود دارد.
تنوع اقلیم و تفاوت آب وهوایی ویا دمای هوا به فاصله 40 کیلومتر بیشتر نیست ، بایدگفت این شهرستان با این تنوع آب وهوایی برای خود قارهی کوچکی است.
آبشار زیبای تنگ گلم یکی از جاذبههای این منطقه است که چشم اندازی بکر ودست نخورده دارد ، تنگ گلم در حدود 15 کیلومتری غرب شهرستان گیلانغرب ودر ابتدای دهستان ویژنان قرار گرفته است.
دهستان ویژنان که شاید بتوان آنرا از لحاظ کسرت امکانات رفاهی و زیر ساختی فقیر و محروم ترین دهستان گیلانغرب به شمار اورد دارای روستاهای آهنگران، باونمکر، چمسورک سفلی، چمسورک وسطی، داربید علیاکبر، داربید حسینعلی، داربید نظرعلی، فالوشن، گلخیرک علیا، گلخیرک سفلی، میانراه، میرمیرآب علیا، میرمیرآب سفلی، مورتهادی، مورتسبز، نیان، پنجعلی، قشقه، قیلان، قروتک، سرحالشیرزادی و سیاهسیاه است.
بخش های مهمی از این آتشکده در نتیجه کاوشهای باستان شناسی که اخیرا توسط میراث فرهنگی و گردشگری انجام شده، پیدا شده است، آتشکده دارای فضای مرکزی که محل آتشدان با چهار طاقی در اطراف و پایه های طاق و اتاق های مجاور و همچنین راهروهایی در ضلع غربی آتشکده می باشد.
در بخش شمالی آن ایوانی با دو ستون دارای گچ بری قرار گرفته که بخشی از دیواره های قطور این قسمت کاملا مشهود است.
در ضلع جنوبی بنا اتاقهای الحاقی وجود دارد که احتمالا در دوران های متاخر از آن بعنوان کارگاه استفاده شده است مصالح بکار رفته در احداث این بنا قلوه سنگ رودخانه ای با ملات گچ و ساروج و شفته آهک است، دیوارهای آن دارای اندود گچ می باشد.
کف آتشکده با اندودی از گچ کف سازی شده است این آتشکده در هر چهار ضلع دارای درب ورودی بوده و این امر حاکیست که در اطراف آتشکده اتاقهایی وجود داشته که احتمالا محل سکونت روحانیون آن بوده که بخش هایی از آن هنوز هم هویداست اما هنوز کاوشی در آن صورت نگرفته است.
وجود بوته های درختچه کمیاب ‘مورد’ در حاشیه چشمه سراب و مجاورت این محوطه تاریخی اهمیت باستانی آنرا مضاعف نموده است چرا که ‘مورد’ در نزد زردشتیان از اهمیت و تقدس خاصی برخوردار بوده بطوریکه آنرا نماد اهورا مزدا دانسته اند.
به لحاظ اینکه آب، خاک، آتش و باد در نزد زردشتیان مقدس بوده و برای آن تقدس خاصی قایل بوده اند لذا آتش را بعنوان یکی از عناصر چهارگانه مقدس در این مکان بر پا و نگهداری می کرده اند در گذشته و امروزه نیز از ‘مورد’ بهنگام برپایی مراسم در آتشکده های زردشتی استفاده می کنند
مورد گیاهی درختچه ای با برگهای معطر و همیشه سبز و پایا است که از نظر ظاهر شبیه انار بوده و بومی ناحیه مدیترانه ای است که در سه نقطه اروپای جنوبی، هند و چند نقطه استثنایی ایران می روید که یکی از این نقاط سراب گیلانغرب است، از نظر علمی عصاره مورد امروزه برای درمان بسیاری از بیماریها حتی بیماریهای صعب العلاج کاربرد اساسی دارد.
شهر گیلانغرب دارای ۳۴۶ اثر تاریخی شناسایی شده است که ۳۰۶ اثر آن ثبت گردیده است مناطق گردشگری گلین، میاندار، ویژنان ، داربادام، قلاجه، مله نی ،دشت دیره ، مناطق مرزی سومار، سدهای زاگرس، مخزنی، سراب مورد، و آثار تاریخی مهم کاخ اربابی، با قدمت ۲۵۰۰ سال ، آتکشده ساسانی،حسن زوردار، چهل مرد، طاق فرهاد،قلعه مهرنگار ، قلاع و… از مهمترین آثار تاریخی و گردشگری می باشند.
مناطق عملیاتی مطلع الفجر، چغالوند، شیاکوه، آوزین ، گورسفید ، تنگه حاجیان ، پادگان حضرت رسول و… از مهمترین نقاط عملیاتی دوران دفاع مقدس در شهرستان گیلانغرب محسوب میگردند که همه ساله پذیرای شمار زیادی از میهمانان نوروزی از سراسرکشوراست
به گزارش خبرنگارمطلع الفجر، یکی از اثار تاریخی و باستانی گیلانغرب که قدمت و نوع بنای ان ذهن هر کنجکاو به عرصه های تاریخی و هویت باستانی را به خود میخواند، اتشکده حسن زوردار است ، آتشکده حسن زوردار در فاصله یک کیلومتری ضلع شمال غربی و سمت راست جاده گیلانغرب در استان کرمانشاه به روستای خالوخالو و روستای گرازان بر روی تپه ای مشرف بر زمینهای اطراف واقع شده است.
محوطه باستانی حسن زوردار دارای بنای با چهار پایه طاق است که یکی از پایه های شرقی بنا به مرور تخریب شده و چهار درگاه جهت ورود به بخش مرکزی که همان فضای مرکزی است تعبیه شده است.
ملات بکار رفته در ساختار بنا گچ وشفت آهک است، مصالح بکار رفته در این بنا قلوه سنگ و لاشه سنگ است، ارتفاع پایه های بنا تقریبا دقیق از پی بنا تا سطح پایه های باقی مانده طاقهای آتشکده (در حال حاضر )۷۰/۴سانتیمتر می توان تخمین زد.
با توجه به اینکه هیچ گونه کاوش علمی روی این بنای بسیار ارزشمند صورت نگرفته تقریبا” می توان ابعاد آن را ۵۰/۱۹*۵۰/۱۷ سانتیمتر در نظر گرفت که پایه های طاق را در خود محصور نموده است.
قطر پایه های طاق ۵۰/۲ سانتیمتر است که پس از کاوش و پاکسازی اطراف و داخل محوطه می توان به صورت دقیق تر سازه های که مرتبط با این اثر ارزشمند است مشاهده و اعلام کرد.
بنای مذکور هر چند بر روی تپه ای طبیعی واقع شده اما در این محل کمی پایین تر از زمینهای اطراف واقع شده که احتمالا دال براستقرار مجددا در این قسمت (احتمالا اوایل اسلامی ) بوده است، وجود مواد فرهنگی و سازهای الحاق شده به این بنا مؤید آن است که در دورانهای بعد از نیز این بنا استفاده شده است.
در بخش داخلی پایه های طاق و چسپیده به آن سازه ای دایره شکل با ملاط گچ مصالح سنگ و آجر وجود دارد که دارای در گاهی در بخش جنوبی است که خود نشان از الحاق به بخش اصلی بنا است.
در کنار آتشکده مذکور درختی کهنسال و باشاخه و تنه قطوری با نام درخت ون مشاهده می شود که احتمالا مؤید هم قدمتی درخت ون با بنا باشد که اهمیت این بنا را دو چندان کرده است.
بنا فاقد پوشش طاق و احتمالا هم قدمت با آتشکده شیان اسلام آبادغرب و متعلق به اواخر دوران اشکانی و اوایل ساسانی باشد در اطراف بنا و طی حفاری که توسط امور آب و جهاد کشاورزی ایجاد شده (جهت انتقال آب کشاورزی )متأسفانه کانالی با عمق ۲ متر ایجادشده که آسیب جدی به لایه های آثار باستانی وفرهنگی وارده شده است که قطعات از سفال نخودی که متعلق به انواع ظروف می باشد مشاهده می شود.
وجود سنگ چینهای در سکشن کانال از وجود سازه های معماری دیگری خبر می دهد آتشکده با محوطه اطراف در صورتی که موردتوجه قرارگیرد و همچنین کاوش، بررسی و پس از از پاکسازی مرمت وباسازی شود از مهمترین بناهای غرب کشور جهت بازدید گردشگران به حساب می آید که خود باعث جذب گردشگر می شود.
به گزارش خبرنگار مطلع الفجر،منطقه گلین با چشم اندازی بکر و تماشایی ، دارای دره ای زیبا به طول حدود 40 كیلومتر و عمق 400 متر است، این منطقه از قسمتهای تاریخی و قدیمی گیلانغرب بشمار می آید،.
بر اساس مستندات و روایات تاریخی زندگی در این بخش قدمتی برابر با آثار تاریخی و اساطیری بیژن و منیژه در شهرستان سرپل ذهاب دارد، براساس روایات تاریخی در زمان حكومت بیژن در این منطقه، مردم اطراف دره از هجوم جانوران درنده به حاكم شكایت می بردند.
در رصد موضوعی و بررسی های تاریخی این منطقه چنین امده است که گرگین برای پاكسازی این دره اعزام و موفق شد امنیت منطقه را تامین كند و از آن زمان زندگی در این منطقه جریان یافته اگر چه این منطقه زیبا و تاریخی به سبب نا آشنایی و عدم توجه همچنان مهجور و محروم مانده اما زیبایی هایش چشم هر بیننده ای را به حیرت وا می دارد و شرایط استثنایی دارد.