به گزارش مطلع الفجر، در سال های اخیر و با شدت یافتن تحریم‌های یک جانبه و غیرانسانی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران با هدف متوقف کردن برنامه‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران، واژه‌ی جدید «اقتصاد مقاومتی» به ادبیات اقتصادی کشور اضافه و به فراخور حال و روز اقتصاد کشورمان مورد بحث قرار گرفته است.
این واژه اولین بار در دیدار کارآفرینان با مقام معظم رهبری در شهریور سال ۱۳۸۹ مطرح گردید. در همین دیدار، رهبر معظم انقلاب «اقتصاد مقاومتی» را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی کردند و «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را دو دلیل برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی معرفی نمودند.
در مدت زمان کوتاهی تعاریف متفاوتی از اقتصاد مقاومتی ارائه شد که در این میان رهبر فرزانه انقلاب تعریف جامع و کامل از اقتصاد مقاومتی را ارائه داده اند. ایشان در دیدار با دانشجویان فرمودند:
«اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که در شرایط فشار، در شرایط تحریم، در شرایط دشمنی ها و خصومت های شدید می تواند تعیین کننده رشد و شکوفایی کشور باشد.»
یکی از شاخصه های مهم اقتصاد مقاومتی پرداختن به آن در بخش کشاورزی است. گفته بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی (رحمت الله علیه) که کشاورزی باید اساس اقتصاد کشور قرار گیرد و توجه به بخش‌های دیگر همچون صنعت نباید کوچکترین خللی در پیشرفت آن ایجاد کند، نمونه اکمل مدل مقاومت – پیشرفت است.
موجود زنده از آغاز پیدایش به منظور تولید انرژی، رشد و نمو و تولید مثل نیازمند غذا بوده است و غذا به عنوان یک عامل بسیار مهم و کلیدی برای ادامه حیات ضرورت دارد. کار ویژه بخش کشاورزی تأمین امنیت غذایی پایدار می‌باشد؛ دسترسی آحاد مردم به غذایی سالم و مکفی تأمین امنیت غذایی را شامل می شود.
از این رو تهیه و تولید و امنیت غذایی می تواند به عنوان یک عامل مهم اقتصادی برجسته باشد زیرا سهم عمده ای از درآمد اقتصادی صرف تهیه و تولید مواد غذایی می شود. بخش کشاورزی به واسطه تولید سبزیجات، سیفی جات،غلات، میوه ها و انواع مغزها به واسطه تولید ویتامین ها، بخشی از پروتئین ها و سایر مواد معدنی طیف وسیعی از مواد غذایی مورد نیاز برای رشد، تامین انرژی و ادامه حیات موجودات زنده از جمله انسان را شامل می شود. بنابراین با تامین سهم عمده ای از نیاز غذایی غیرقابل چشم پوشی است.
درجوامع مختلف و سایر نقاط جهان سهم بخش کشاورزی در تولید غذا برای تامین نیازهای داخلی و صادرات مهم و حیاتی است به گونه ای که سهم عمده ای از اقتصاد کشورهای غیر وابسته به نفت به صادرات انواع مختلف محصولات کشاورزی وابسته است. بنابراین توسعه و استفاده از راهکارهای مناسب برای بهره وری از حداکثر زمین و آب مصرفی و جلوگیری هرچه بیشتر از هدر رفت سایر محصولات کشاورزی می تواند نقش بسزایی در کمک به اقتصاد کشورها ایفا کند. از سوی دیگر با مطرح شدن بحث تولید انرژی های پاک با استفاده از پسماندهای کشاورزی اهمیت استفاده درست و برنامه ریزی مناسب برای استفاده از محصولات کشاورزی در حوزه اقتصاد مقاومتی بیش از پیش نمایان می شود.
از مهم ترین اهداف پرداختن به اقتصاد مقاومتی در حوزه کشاورزی رسیدن به خود کفایی است به گونه ای که مقام معظم رهبری در تعریف اینگونه بیان می‌کنند که هر گاه دولتهای خارجی نخواستند محصولشان را به ایران صادر کنند، بتوانیم نیاز داخلی را با تولید داخل تأمین کنیم به خود کفایی رسیده ایم.
برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی در بخش کشاوری باید سرمایه‌گذاری انجام شود، بهره‌وری افزایش یابد، ضایعات کمتر شود، استفاده از منابع، بهینه گردد و توجه بیشتری در سیاست‌های دولت و عملکرد خود کشاورزان به کالا‌های اساسی و استراتژیک صورت گیرد. کالا‌هایی که مجبور به واردات آن‌ها هستیم؛ مانند گندم، جو، روغن‌نباتی، علوفه، برنج، شکر، سویا، ذرت و دانه‌های روغنی. این‌ها کالا‌هایی‌اند که سالانه میلیارد‌ها دلار برای واردات‌شان هزینه می‌کنیم. به عنوان مثال بعضی سال‌ها تا ۱۰ میلیارد دلار برای واردات این کالا‌ها هزینه می‌پردازیم.
کشاورزان باید با تلاش و همت بیشتر برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی تولید را در واحد آب و واحد زمین افزایش دهند، به این معنی که به ازای استفاده از حداقل آب و حداقل زمین بازده بالایی در تولید حداکثری محصول داشته باشند. این مسئله با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران به واسطه قراگیری در منطقه گرم و نیمه خشک کره زمین بسیارحائز اهمیت است. از سوی دیگر باید به عوامل مؤثر بر تولید از جمله تأمین نیازهای تولید مثل بذر، کود، سم، دارو، اسپرم و ماده‌ی ژنتیکی مؤثر و مناسب و نیز به سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی توجه کرد. در اقتصاد مقاومتی باید هر چیزی که تولید را افزایش، ضایعات را کاهش و هزینه و قیمت تمام‌شده را پایین می‌آورد، مورد توجه قرار گیرد.
از سوی دیگر برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی باید ضایعات به حداقل برسد بنابراین باید از روش های مناسب و به موقع برای رسیدن به این مهم استفاده شود. یکی از اقدامات بسیار مهم در جلوگیری از هدر رفت محصولات کشاورزی استفاده از صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی است. صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی علاوه بر جلوگیری از هدر رفت و ضایع شدن محصولات کشاورزی و تاثیر قابل توجه بر اقتصاد کشورها نقش بسزایی در کارآفرینی دارد.
از جمله صنایع تبدیلی می توان کارخانه های آبمیوه گیری، تهیه رب گوجه فرنگی، تهیه خشکبار، کنسرو سازی و کمپوت سازی ، تولید مواد آرایشی و بهداشتی و تهیه مربا را نام برد .گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی علاوه بر جلوگیری از فساد محصولات کشاورزی و کمک به اقتصاد مقاومتی، بزرگترین عامل در جهت افزایش درآمد و ارتقاء سطح زندگی روستاییان است که می تواند مسائل و مشکلات مربوط به مهاجرت روستائیان به شهرها و خالی از سکنه شدن روستاها را مرتفع کند. این گونه صنایع به سرمایه گذاری چندان نیاز ندارند و می تواند سرمایه های اندک محلی را جذب نمایند.
یکی دیگر از بخش های صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی استفاده از پسماندهای زائد محصولات غله ای مثل ذرت، برنج و گندم برای تولید انرژی های پاک است که نقش بسزایی درکاهش آلودگی هوا و کمک به اقتصاد کشور دارد.
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد