چهل نكته از كلام امام علی(ع)
حضرت علی(ع) امام اول شیعیان، به عنوان یك انسان كامل و بنده واقعی سخنان گوهرباری دارد كه شنیدن آن انسان را به تامل و اندیشه برای بازنگری در اخلاق و رفتار وا می دارد.
در این مطلب به چهل حدیث از امیر مومنان(ع) اشاره می شود باشد تا با درنگی هر چند كوتاه در هر واژه و كلمه اندكی به خود آمده و از این سخنان ره توشه ای برای زندگی سعادتمندانه برگیریم.
1 - خیر پنهانی و كتمان گرفتاری
از گنج های بهشت نیكی كردن و پنهان نمودن كار (نیك) و صبر بر مصیبت ها و نهان كردن گرفتاری ها (یعنی عدم شكایت از آنها) است.
2 - ویژگی های زاهد
زاهد در دنیا كسی است كه حرام بر صبرش غلبه نكند، و حلال از شكرش باز ندارد.
3 - تعادل در جذب و طرد افراد
با دوستت آرام بیا، بسا كه روزی دشمنت شود، و با دشمنت آرام بیا، بسا كه روزی دوستت شود.
4 - بهای هر كس
ارزش هر كسی آن چیزی است كه نیكو انجام دهد.
5 - فقیه كامل
آیا شما را از فقیه كامل، خبر ندهم؟ آن كه به مردم اجازه نافرمانی خدا را ندهد، و آنها را از رحمت خدا نومید نسازد، و از مكر خدایشان آسوده نكند، و از قرآن رو به چیز دیگر نكند، و خیری در عبادت بدون تفقه نیست، و خیری در علم بدون تفكر نیست، و خیری در قرآن خواندن بدون تدبر نیست.
6 - خطرات آرزوی طولانی و هوای نفس
همانا بر شما از دو چیز می ترسم: درازی آرزو و پیروی هوای نفس. اما درازی آرزو سبب فراموشی آخرت شود، و اما پیروی از هوای نفس، آدمی را از حق باز دارد.
7 - مرز دوستی
با دشمن دوستت دوست مشو كه (با این كار) با دوستت دشمنی می كنی.
8 - اقسام صبر
صبر بر سه گونه است: صبر بر مصیبت، و صبر بر اطاعت، و صبر بر (ترك) معصیت
9 - تنگدستی مقدر
هر كه تنگدست شد و نپنداشت كه این از لطف خدا به اوست، یك آرزو را ضایع كرده و هر كه وسعت در مال یافت و نپنداشت كه این یك غافلگیری از سوی خداست، در جای ترسناكی آسوده مانده است.
10 - عزت، نه ذلت مردن نه خوار شدن! و بی باكی نه خود باختن!
روزگار دو روز است، روزی به نفع تو، و روزی به ضرر تو! چون به سودت شد شادی مكن، و چون به زیانت گردید غم مخور، كه به هر دوی آن آزمایش شوی.
11 - طلب خیر
هر كه خیر جوید سرگردان نشود، و كسی كه مشورت نماید پشیمان نگردد.
12 - وطن دوستی
شهرها به حب و دوستی وطن آباداند.
13 - سه شعبه علوم لازم
دانش سه قسم است: فقه برای دین، و پزشكی برای تن، و نحو برای زبان.
14 - سخن عالمانه
عالمانه سخن گویید تا قدر شما روشن گردد.
15 - منع تلقین منفی
فقر و تنگدستی و طول عمر را به خود تلقین نكن.
16 - حرمت مومن
دشنام دادن به مومن فسق است، و جنگیدن با او كفر، و احترام مالش چون احترام خونش است.
17 - فقر جانكاه
فقر و نداری بزرگترین مرگ است! و عائله كم یكی از دو توانگری است، كه آن نیمی از خوشی است.
18 - دو پدیده خطرناك
دو چیز مردم را هلاك كرده: ترس از نداری و فخرطلبی.
19 - سه ظالم
شخص ستمكار و كمك كننده بر ظلم و آن كه راضی به ظلم است، هر سه با هم شریك اند.
20 - صبر جمیل
صبر بر دو قسم است: صبر بر مصیبت كه نیكو و زیباست، و بهتر از آن صبر بر چیزی است كه خداوند آن را حرام گردانیده است.
21 - ادای امانت
امانت را بپردازید گرچه به كشنده فرزندان پیغمبران باشد.
22 - پرهیز از شهرت طلبی
آرام باش، خود را شهره مساز، خود را نهان دار كه شناخته نشوی، یاد گیر تا بدانی، خموش باش تا سالم بمانی.
بر تو هیچ باكی نیست، آن گاه كه خدا دینش را به تو فهمانید، كه نه تو مردم را بشناسی و نه مردم تو را بشناسند (یعنی، گمنام زندگی كنی ).
23 - عذاب شش گروه
خداوند شش كس را به شش خصلت عذاب كند: عرب را به تعصب، و خان های ده را به تكبر، و فرمانروایان را به جور، و فقیهان را به حسد، و تجار را به خیانت، و روستایی را به جهالت.
24 - اركان ایمان
ایمان چهارپایه دارد: توكل بر خدا، واگذاردن كار به خدا، تسلیم به امر خدا و رضا به قضای الهی.
25 - تربیت اخلاقی
اخلاق خود را رام خوبی ها كنید و به بزرگواری هایشان بكشانید و خود را به بردباری عادت دهید.
26 - آسان گیری
بر مردم و دوری از كارهای پست نسبت به مردم، زیاد خرده گیری نكنید، و قدر خود را با كناره گیری از كارهای پست بالا برید.
27 - نگهبانان انسان
آدمی را همین دژ بس كه كسی از مردم نیست، مگر آن كه با او از طرف خدا نگهبان هاست كه او را نگه می دارند كه به چاه نیفتد، و دیوار بر سرش نریزد، و درنده ای آسیبش نرساند، و چون مرگ او رسد او را در برابر اجلش رها سازند.
28 - روزگار تباهی ها
زمانی بر مردم خواهد آمد كه در آن ارج نیابد، مگر فرد بی عرضه و بی حاصل، و خوش طبع و زیرك دانسته نشود، مگر فاجر، و امین و مورد اعتماد قرار نگیرد، مگر خائن و به خیانت نسبت داده نشود، مگر فرد درستكار و امین! در چنین روزگاری، بیت المال را بهره شخصی خود گیرند، و صدقه را زیان به حساب آورند، وصله رحم را با منت به جای آرند، و عبادت را وسیله بزرگی فروختن و تجاوز نمودن بر مردم قرار دهند و این وقتی است كه زنان، حاكم و كنیزان، مشاور و كودكان، فرمانروا باشند!
29 - زیركی به هنگام فتنه
هنگام فتنه چون شتر دو ساله باش كه نه پشتی دارد تا سوارش شوند و نه پستانی تا شیرش دوشند.
30 - اقبال و ادبار دنیا
چون دنیا به كسی روی آرد، نیكویی های دیگران را بدو به عاریت سپارد، و چون بدو پشت نماید، خوبی هایش را برباید.
31 - ناتوان ترین مردم
ناتوان ترین مردم كسی است كه توان به دست آوردن دوستان را ندارد، و ناتوان تر از او كسی است كه دوستی به دست آرد و او را از دست بدهد.
32 - فریاد رسی و فرح بخشی
گرفتار از كفاره گناهان بزرگ، فریاد خواه را به فریاد رسیدن، و غمگین را آسایش بخشیدن است.
33 - نشانه كمال
عقل چون خرد كمال گیرد، گفتار نقصان پذیرد.
34 - رابطه با خدا
آن كه میان خود و خدا را اصلاح كند، خدا میان او و مردم را اصلاح می كند و آن كه كار آخرت خود را درست كند، خدا كار دنیای او را سامان دهد. و آن كه او را از خود بر خویشتن واعظی است، خدا را بر او حافظی است.
35 - افراط و تفریط
دو تن به خاطر من هلاك شدند: دوستی كه اندازه نگاه نداشت و دشمنی كه بغض ـ مرا ـ در دل كاشت.
36 - روایت و درایت
هر گاه حدیثی را شنیدید آن را با دقت عقلی فهم و رعایت كنید، نه بشنوید و روایت كنید! كه راویان علم بسیارند و رعایت كنندگان آن اندك در شمار.
37 - پاداش تارك گناه
مزد جهادگر كشته در راه خدا بیشتر نیست از مرد پارسا كه ـ معصیت كردن ـ تواند ـ لیكن ـ پارسا ماند و چنان است كه گویی پارسا فرشته ای است از فرشته ها.
38 - پایان ناگوار گناه
به یاد آرید كه لذت ها تمام شدنی است و پایان ناگوار آن بر جای ماندنی.
39 - صفت دنیا
در صفت دنیا فرموده است: می فریبد و زیان می رساند و می گذرد.
40 - دینداران آخر الزمان
مردم را روزگاری رسد كه در آن از قرآن جز نشان نماند و از اسلام جز نام آن، در آن روزگار ساختمان مسجدهای آنان نو و تازه ساز است و از رستگاری ویران. ساكنان و سازندگان آن مسجدها بدترین مردم زمین اند، فتنه از آنان خیزد و خطا به آنان درآویزد.
آن كه از فتنه به كنار ماند بدان بازش گردانند، و آن كه از آن پس افتد به سویش برانند.
خدای تعالی فرماید: به خودم سوگند، بر آنان فتنه ای بگمارم كه بردبار در آن سرگردان ماند و چنین كرده است، و ما از خدا می خواهیم از لغزش غفلت درگذرد.
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد