مطلع الفجر- علی نجاتیان/ با توجه به نامگذاری سال ۹۵ توسط مقام معظم رهبری بنام ((اقتصاد مقاومتی –اقدام و عمل)) و وجود دیدگاه ها و ذهنیت هایی در خصوص مباحث اقتصاد مقاومتی و تداعی آن با ریاضت اقتصادی در نگاهی کوتاه به تبین این دو موضوع می پردازیم:
مفهوم اقتصاد مقاومتی:
تشخیص حوزه های فشار در شرایط تحریم و تلاش برای کنترل و بی اثر کردن آن و در شرایط آرمانی تبدیل به فرصت اقتصادی که قطعا با ورود مشارکت همگانی و اعمال مدیریت صحیح این امر محقق خواهد شد.
اقتصادمقاومتی یعنی کاهش وابستگی ها و تاکید بر ظرفیت و پتانسیل تولیدات داخلی و تلاش بر خودکفائی و اتکاء است.
اقتصاد مقاومتی، اقتصادی شکوفا و پویاست نه یک اقتصاد محدود و منفعل بنابراین باید مراقب بود که در دام اقتصاد بسته و خودمحور قرار نگیریم.
برخی اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی را مشابه قلمداد کرده و تصور می کنند اقتصاد مقاومتی منشعب شده از اقتصاد ریاضتی است در حالی که این دو موضوع کاملا متفاوت بوده و برای شفاف تر شدن به تعریف ریاضت اقتصادی می پردازیم.
ریاضت اقتصادی:
برخی از دولت ها برای کاهش هزینه ها و کسری بودجه سالانه دست به حذف یا کاهش ارائه برخی از خدمات و مزایای عمومی، صرفه جوئی در هزینه های جاری کشور، کاهش کمک رفاهی و تعدیل نیروی انسانی در دستگاه های اجرائی می زنند. این طرح با هدف مقابله با کسری بودجه توسط دولتی ها انجام می شود و اغلب به افزایش میزان مالیات، دریافت تسهیلات از منابع بین المللی و خارجی منتج می شود که هدف از این طرح بازگرداندن اعتماد از دست رفته دولت ها، بهبود وضعیت مالی کشورو توانمند کردن کشور برای بازیابی طولانی مدت است.
از ویژگی منفی ریاضت اقتصادی می توان به کسری بودجه، بحران اقتصادی و شیب تند سقوط شاخص اقتصادی و بورس اشاره کرد.
در یک نگاه می توان تفاوت مقاومت و ریاضت اقتصادی را اینگونه بیان کرد:
در ریاضت اقتصادی با محدودیت در منابع و سرمایه مواجه هستیم و ناگریز با سهمیه بندی و کم مصرف کردن با محدودیت های موجود مقابله می کنیم و بار سختی مشکلات بر دوش مردم قرار می گیرد ولی در اقتصاد مقاومتی محدودیتی در منابع وجود نداشته لیکن استفاده بهینه از منابع بایستی در طی یک برنامه زمانبندی شده صورت گیرد.
اقتصاد مقاومتی بر چهار رکن اقتصادی موازی – ترمیمی – دفاعی و الگو پایه ریزی شده است که به شرح هریک از این ارکان می پردازیم.
اقتصاد موازی:
اقتصاد مقاومتی همانند اقتصاد موازی است. همانگونه که در اوائل شکل گیری نظام مقدس جمهوری اسلامی نهادها و دستگاه هایی همانند: سپاه، جهاد سازندگی، کمیته امداد وغیره برای تامین اهداف انقلاب شکل گرفت این پروژه بایستی ادامه و تکمیل شود چرا که نظام به اقتصاد مقاومتی نیاز دارد و چه بسا از از عهده نهاده های رسمی اقتصادی بر نمی آید و این امر به معنای نفی نهادهای مرسوم نیست.
اقتصاد ترمیمی:
در این رویکرد به دنبال آن هستیم که سیاست نهادهای موجود باز تعریف و با ترمیم ساختار فرسوده و ناکار آمد موجود اقتصادی کاری کنیم که انتظارات را برآورند.
اقتصاد دفاعی:
در این اقتصاد بایستی بررسی شود که مخالفان اقتصاد چگونه و با چه ابزاری قصد اخلال در نظام اقتصادی را دارند.
زمانی ما به اقتصاد مقاومتی دست یافته ایم که ابزار و شیوه هجمه دشمن را ازپیش شناخته باشیم و براساس آن، استراتژی مقاومت علیه آن را تدوین و اجرا کنیم . این مرحله از اقتصاد مقاومتی متوجه ((هجمه شناسی))، ((آفند شناسی)) و ((پدافند شناسی )) است.
اقتصاد الگو:
این رویکرد تعریفی ایجابی و دور اندیشانه دارد و چشم اندازی کلان و یک اقدام بلند مدت را شامل می شود. در این رویکرد اقتصاد، به دنبال ایده ای هستیم که هم اسلامی باشد و هم ما را به پایگاه اقتصاد اول منطقه برساند و دراین مقوله اقتصاد مقاومتی مشتمل بر اقتصاد کار آفرین، ریسک پذیر و نو آوری است.
هشت گام تحقق اقتصاد مقاومتی:
۱-اولین گام نیاز به مرکز و محوریت برای فعالیت در عرصه اقتصاد مقاومتی است. فعالان این عرصه بایستی بتوانند اطلاعات و دستاوردهای خود را در جایی به اشتراک بگذارند.
فرماندهی هوشمند برای هدایت فعالیت این حوزه و شناسائی و آموزش نیروهای مستعد و مناسب برای فعالیت علمی و عملیاتی در این عرصه لازم است و همچنین سامانه ای پویا و هوشمند برای این مساله وجود داشته باشد.
۲- داشتن شاخص های بومی تا میزان مقاومت و آسیب پذیری اقتصادمان را براساس آن شناسائی کنیم. اقتصاد مقاومتی نیاز به گردآوری آمارهای دقیق و روز آمد دارد.
۳- ضرورت طراحی یک الگوی مشخص از شیوه زندگی متناسب با سبک زندگی، مقتضیات زمان براساس معنویت و سلامت؛ چرا که بدون معنویت و سلامت معنوی مقاومت شکننده است.
۴- نظام آموزشی، کودکان، نوجوانان و جوانان کشور متناسب با شرایط و نیاز های تاریخی تربیت شوند و نظام آموزشی ما متناسب با اقتصاد مقاومتی عمل کند.
۵- نظام تبلیغاتی هماهنگ و منسجمی احتیاج داریم که به رواج آموزه های اقتصاد مقاومتی بپردازد و بتواند به خوبی و در بسته بندی مناسب به مردم عرضه نماید.
۶- شناخت ضعف و قوت ما دربرابر حملات اقتصادی است و اینکه مردم تا چه اندازه و در چه مدتی می توانند خود را با این تغییرات هماهنگ نمایند.
۷- اقتصاد مقاومتی ماهیتا مردمی است و حضور پر رنگ مردم در اقتصاد مقاومتی را می طلبد چرا که باید مردم وارد عرصه شوند تا از ورود رانت خوارها به اقتصاد جلوگیری کنند.
۸- لزوم تبدیل بحث اقتصاد مقاومتی به گفتمان رایج در دانشگاه ها، مراکز علمی و مجامع مذهبی است چرا که گفتگو پیرامون این موضوع و توجه به ابعاد مختلف آن در سرعت حرکت به سمت تحقق اقتصاد مقاومتی تاثیر بسزائی خواهد داشت.
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد